“หมิ่นประมาท” คงเป็นคำที่หลายคนอาจจะเคยได้ยินผ่านหูหรือเห็นผ่านตากันมาบ้างแล้ว ไม่ว่าจะบนอินเตอร์เน็ต
บนหน้าหนังสือพิมพ์ เพราะบ่อยครั้งมากที่สังคมเราเกิดการฟ้องร้องกันในกรณีแบบนี้นับไม่ถ้วน เช่น ในกรณีที่ผู้มีชื่อเสียงฟ้องร้องเรียกค่าเสียหาย

จากสำนักข่าวที่เสนอข่าวไม่เป็นความจริงอันมีผลกระทบและความเสียหายต่อชื่อเสียงของเขา หรือกรณีที่ดาราฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายจากผู้แสดงความคิดเห็นลบอันเป็นข้อความที่สร้างความเสียหายต่อชื่อเสียงต่อดารา เป็นต้น ซึ่งการหมิ่นประมาทนั้นมีหลายรูปแบบมาก วันนี้เราจะมาทำความเข้าใจกับคำว่า “หมิ่นประมาท”
ให้มากขึ้น

หมิ่นประมาทเป็นโทษฐานความผิดฐานหนึ่งที่ถูกบัญญัติในประมวลกฎหมายอาญา ซึ่งอยู่ในความผิดลหุโทษ
อันเป็นความผิดที่สามารถยอมความกันได้ ความหมายของหมิ่นประมาทนั้นคือ การที่พูดใส่ความหรือใส่ร้ายคนอื่นในเรื่องที่ไม่จริงหรืออาจจะเป็นเรื่องจริงแต่การที่พูดออกไปนั้นจะทำให้อีกฝ่ายอับอายหรือเสียหาย อย่างเช่น การที่ไปกล่าวหาว่าเขาเป็นเมียน้อยเป็นผู้หญิงขายบริการ หรือการที่ไปกล่าวหาว่าเขาฉ้อโกง ทุจริตเงินของบริษัทที่เขาทำงานอยู่ 

มาถึงประเด็นนี้แล้วหลายคนอาจจะสงสัยว่าแล้วการกระทำหรือคำพูดแนวไหนบ้างล่ะที่เรียกว่าเป็นการหมิ่นประมาท

การชี้หน้าด่าผู้อื่นต่อหน้าบุคคลที่สามด้วยถ้อยคำหยาบคาย 

คำว่า “อีควาย อีสัตว์ อีเหี้ย” หลายๆคนคงอาจจะไม่เข้าใจว่าคำเหล่านี้เป็นถ้อยคำหยาบคาย ไม่สุภาพ ไม่น่าจะถึงกับเป็นการหมิ่นประมาทได้ แต่ความเป็นจริงแล้วศาลอุทธรณ์ภาค 3 เคยมีคำพิพากษาว่า การที่ชี้หน้าด่าผู้เสียหายด้วยถ้อยคำหยาบคายด้วยคำว่า อีเหี้ย อีสัตว์ อีควาย นั้นมีลักษณะเปรียบเทียบผู้เสียหายเป็นสัตว์ อันเป็นการดูหมิ่นผู้เสียหาย ซึ่งเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา

และคำว่า “อีดอก อีตอแหล” เองก็เข้าข่ายเป็นการหมิ่นประมาทด้วยเพราะศาลฎีกาเคยมีคำพิพากษาว่าถ้อยคำหยาบคายเหล่านี้เป็นถ้อยคำที่ประชาชนทั่วไปถ้าได้ฟังจะเข้าใจได้ว่า ผู้ที่ถูกด่าต้องเป็นผู้หญิงไม่ดีแน่ๆ ดังนั้นการด่าผู้อื่นต่อหน้าบุคคลที่สามด้วยคำเหล่านี้จึงถือว่าเป็นความผิดฐานดูหมิ่นซึ่งหน้า อันเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา

การใส่ความในเรื่องการประพฤติตัวของผู้อื่น

การที่ใส่ความผู้อื่นด้วยกล่าวหาเขาต่อบุคคลที่สามย่อมเป็นการหมิ่นประมาท เช่น ไปประกาศทั่วตลาดกล่าวหาว่าเขาเป็นเมียน้อย เป็นคนฉ้อโกง เป็นคนติดยา เป็นคนขี้คุก เป็นคนประพฤติชั่วอย่างร้ายแรง การกล่าวหาในทำนองนี้ย่อมเป็นการหมิ่นประมาทอยู่แล้ว ไม่ใช่แค่ต้องพูดกล่าวหาต่อหน้าบุคคลอื่นเท่านั้น ยังรวมไปถึงการพิมพ์แชทคุยกับคนอื่นด้วย และการโพสต์ข้อความด่าหรือกล่าวหาเขาบนโซเชียลด้วย

และนี่คือการหมิ่นประมาทอย่างคร่าวๆที่ผู้เขียนพอจะนำมาสรุปให้ได้ว่ามีรูปแบบใดบ้าง ทั้งนี้ทั้งนั้นการจะเป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทได้จะต้องดูที่เจตนาของผู้กระทำด้วย

ถ้าเป็นเพียงเพื่อนที่พูดจาหยอกล้อกันก็ย่อมเป็นเรื่องปกติ แต่ถ้าเราจะไปวิจารณ์ กล่าวหา ด่าใครบนโซเชียลผู้เขียนก็อย่างให้พิจารณาให้ละเอียดถี่ถ้วนและรอบคอบด้วยว่าข้อความนั้นเป็นเรื่องจริงหรือไม่ เป็นถ้อยคำที่ทำให้เขาเสียหายหรือไม่ จะได้ไม่โดนฟ้องร้องในภายหลัง และเพื่อป้องกันตัวเองไม่ให้ไปหมิ่นประมาทใครอย่างไม่รู้ตัวด้วย

สนับสนุนโดย  ถ่ายทอดสดหวยฮานอยวันนี้